Шоислом Шомуҳамедов (1921-2007)


Шоислом Шомуҳамедов (1921-2007)
Шомуҳамедов Шоислом Маҳмудович (1921.16.4, Тошкент — 2007) — шарқшунос-эроншунос олим. Ўзбекистонда хизмат кўрсатган фан арбоби (1978), филология фанлари доктори (1968), профессор (1970). 2-жаҳон уруши қатнашчиси (1941—42).

Ўрта Осиё университети шарқ факултетини тугатган (1952). Шу университетда ўқитувчи, доцент (1958—60), шарқ факултети декани (1960—72), университетнинг илмий ишлар бўйича проректори (1972—85), Шарқ факултети (1991 йилдан Тошкент шарқшунослик институти) хорижий шарқ мамлакатлари адабиёти кафедраси мудири (1966—72), кафедра профессори (1985 йилдан) бўлиб ишлаган.


Шоислом Шомуҳамедов олим, шоир ва таржимон сифатида мумтоз ва ҳозирги замон эрон адабиёти бўйича тадқиқотлар, ўқув қўлланмалари, форс-тожик адабиёти классиклари асарларидан таржималар ва унинг ўз қаламига мансуб шеърлар, ҳикоялар тўпламларидан иборат 90 га яқин китоб яратди.


Шоислом Шомуҳамедов таржимон сифатида ўнлаб шарқ шоирлари асарларининг ўзбек халқи маънавий мулкига айланишига улкан ҳисса қўшди. Хусусан, Фирдавсий «Шоҳнома»сининг 3 жилдли янги таржимаси ва нашри (1975—79) бевосита Шоислом Шомуҳамедовнинг раҳбарлиги ва иштирокида амалга оширилди. У ҳинд, араб, рус, озарбайжон, тожик, туркман шоирлари асарларидан ҳам кўплаб намуналарни ўзбек тилига таржима қилган.


Шоислом Шомуҳамедов шоир ва ёзувчи сифатида болалар ҳамда катталарга аталган, ахлоқий-таълимий, ижтимоий-фалсафий, маърифий ғояларни тарғиб этувчи ўнга яқин шеърий ва насрий асарларини нашр эттирган.


Фирдавсий номидаги халқаро мукофот лауреати (1973), «Эл-юрт ҳурмати» ордени билан мукофотланган (1998).