Mehmon va mehmondo’stlik haqida maqollar

Betamiz mehmon mezbonni qistar.


Birinchi kun mehmon — oltin mehmon,

Ikkinchi kun — kumush,

Uchinchi kun — mis,

Uchdan o’tsa — pes.


Borini bergan uyalmas.


Yo’lli kishining mehmoni bir kelar.


Yo’qcha guruch osh bo’ladi,

Mehmon ko’ngli shod bo’ladi.


Kelguncha mehmon uyalar,

Kelgandan so’ng mezbon uyalar.


Kelish mehmondan, ketish mezbondan.


Kelmoq ixtiyor bilan,

Ketmoq ijozat bilan.


Mezbon borini qo’ysa,

Mehmon ozga sanamas.


Mehmon — aziz, mezbon — laziz.


Mehmon — atoyi xudo.


Mehmon joyi ko’z ustida.


Mehmon izzatda,

Mezbon xizmatda.


Mehmon kelar eshikdan,

Rizqi kelar teshikdan.


Mehmon kelgan uy — barakali.


Mehmon kelgan uyning chirog’i ravshan.


Mehmon kelsa, pastga tush,

Palov bermoq ahdga tush.


Mehmon kelsa uchtakkina,

Uchib ketsa qushdakkina.


Mehmon kelsa choptirar,

Bor-yo’g’ingni toptirar.


Mehmon kelsa, et pishar,

Et bo’lmasa, bet pishar.


Mehmon ko’rki — dasturxon.


Mehmon mezbonga aziz,

Mezbon — mehmonga.


Mehmon mehmonni sevmas,

Mezbon hammasini sevmas.


Mehmon nosi uch kundan keyin sasir.


Mehmon oz o’tirar, ko’p ko’rar.


Mehmon oz o’tirsa ham, ko’p sinar.


Mehmon — otangdan ulug’.


Mehmon so’rab yemas.


Mehmon — uy egasining buzog’i.


Mehmon — uyning ziynati.


Mehmonga osh qo’y,

Ikki qo’lini bo’sh qo’y.


Mehmonga shirin so’z ber.


Mehmonni siylagan itiga suyak tashlar.


Mehmonning itini tur dema.


Mehmonning ketishini so’rama,

Kelishini so’ra.


Mehmonning oldida mushugingni pisht dema.


Mehmonning otini asl derlar,

Uch kundan so’ng sasir derlar.


Mehmonning o’zi ham mehmon,

So’zi ham mehmon.


Mehmonxonang tor bo’lsa ham,

Mehri-diling keng bo’lsin.


Oyda kelganga — oyoq,

Kunda kelganga — tayoq.


Ochiq yuz — oshdan shirin.


Osh — mehmon bilan aziz.


Osh — egasi bilan shirin.


Supurilmagan uyga mehmon kelar.


Suhbat sevmagan tegirmon qurdirar,

Mehmon sevmagan bolasini urar.


Chaqirilmagan mehmon —

Sariq itdan yomon.


Chaqirilmagan qo’noq —

Yo’nilmagan tayoq.


Shirin choying bo’lmasa,

Shirin tiling bo’lsin.


Shirin oshing bo’lmasin,

Shirin so’zing bo’lsin.


Shirmoy noningni berma,

Shirin so’zingni ber.


Erta borsang, et pishar.


Kechga qolsang, bet pishar.


Eshikdan kelganni it qopmas.


Yuzta siz-bizdan,

Bitta jiz-biz yaxshi.


O’zi kelgan mehmon — atoyi xudo,

Chaqirib kelgan mehmon — gadoyi xudo.


Qo’nguncha qo’noq uyalar,

Qo’ngandan keyin — uy egasi.


Qo’noq bir kun qo’nsa — kut,

Ikki kun qo’nsa — yut.


Qo’noq oshi yo’lga yaxshi.


Qo’noq to’ydim, deydi,

Uy egasi yoqtirmadi, deydi.


Qo’noq qo’ydan ham yuvvosh,

Moy bersang ham, yeyaveradi.


Qo’noqqa osh ber, otiga — yem.


Hurag’on it egasiga qo’noq keltirar