Barcha xonaki va yovvoyi hayvonlar haqida, kattalar va bolalar uchun eng sara sherlar to‘plami.
Hayvonlar haqida sherlar (Hayvonot bo‘gi)
Qanotdan ayrilib, qilar pardozlar,
Osmonida endi ucholmas g’ozlar.
Burgutlarning boshi egilgan yerga,
Bulbullarning yoshi to’kilgan yerga.
Kaklikning to’shi qon, tumshuqlari qon,
Qumrilarning ma’yus ko’zlari — doston …
Bu dunyo aslida hayvonot bo’gi,
Mushtoq — zorlikka kon boshdan-oyog’i.
Bir-bir barin sanab netarman, bas-da,
Neki go’zal bo’lsa, bari qafasda!
Uy hayvonlari haqida sherlar
Bir kuni shu uyda,
Yashovchi kishi,
Xuddi qolmaganday,
Bironta ishi.
Yuzlanib bedana,
Hamda kuchukka,
Yuzlanib mo‘ylovdor,
Baroq mushukka:
– Men aytsam noqulay,
Siz ayting, o‘zi,
Kerakmikin, – dedi, –
Bizga xonqizi?
– Bizga kerak emas
Bashang xonqizi, –
Deya miyovladi,
G‘iybatchi mushuk, –
Xoll-xol ipak ko‘ylak
Kiyadi o‘zi,
Bizni o‘ylamaydi,
Hech vaqt bu shumshuk.
Shunda uy egasi,
Oynakni ochib,
Dedi xonqiziga:
– Xayr, mitticham!
Bizga seni asrash,
Emas-ku vojib,
Bizga xoll-xol ko‘ylak,
Tikmaysan sen ham.
Va-vaqlab bedana,
Dedi: – Pitpildiq!
Shuyam ish bo‘ldimi?
Bu qanday qiliq?
Ezilib kuchukning,
Kattakon boshi,
Ko‘zlaridan oqdi,
Injuday yoshi.
Xonqizi-ku ketdi,
Beshovqin, bejang.
Ammo bir yil o‘tgach,
Qurib polizi.
Uy egasin holi,
Yomon bo‘ldi tang:
Kul tushib, em bo‘ldi,
Karam va sabzi.
Xonqizini chorlab,
Uyning egasi,
Har yoqqa yugurdi,
Ming holga tushib.
Eshitilmas edi,
Xonqizi sasi,
Qaylarga ketdiykin,
Bechora uchib.
Shunda uy egasi,
Pichirlab sekin,
Hasrat qildi birdan,
Sodiq kuchukka:
– Bu uyda hammaga,
Ishonish mumkin,
Ishonib bo‘lmaydi,
Faqat mushukka.
Echki haqida sherlar
Endi madad so‘rab ma’ray boshladi,
Osmonu falakni ko‘tarib boshga.
Bizning tilda aytsak, ko‘zin yoshladi,
Omad boshqa dedi, falokat boshqa.
Tongda nazar soldi qoyaga cho‘pon,
Echki haykal yanglig‘ qotgancha turar.
Yurakni ezgudek ma’raydi nolon,
O’ziga beto‘xtov himoya so‘rar.
Cho‘pon ham chiqolmas bundoq qoyaga,
U ham noilojdan boshin qashladi.
Fursatni ketkazmay deya zoega,
Qutqazish yo‘lini izlay boshladi.
Bir bora qaynaydi har holda qozon,
Suruv ro‘yxatidan uni o‘chirdi,
Darhol o‘qladi-yu miltig‘in cho‘pon,
Echkini qoyadan urib tushirdi.
Abdulla Oripov
Jazoladim echkimni
Avaylayman daraxtlarni,
Shoxini sindirmayman.
Shirin jonini og‘ritib,
Ko‘zini tindirmayman.
Navdasini g‘ajib ema,
Qaysar echki ket, bundan!,
Daraxtni xafa qilsang,
Rosa ko‘rasan mendan.
Bir kun echkim yashirincha,
Boqqa kirganin sezdim.
Ushlab oldim ayamay,
Quloqlaridan cho‘zdim.
Rosa kuldi daraxtlar,
Qarsak chaldi teraklar.
O‘rmonda navro‘z
Tantanani qirol Sher,
Ezgu soʻz bilan ochdi.
Shoir Bulbul sheʼr oʻqib,
Maʼno gavharin sochdi.
Soʻng boshlandi bellashuv,
Qiziq musobaqalar.
Bayram «askiya»sini,
Avj oldirdi baqalar.
Shoxdan-shoxlarga sakrab,
Akrobat boʻldi Qoplon.
Maymun esa eng baland,
Dorda oʻynadi chaqqon.
Goʻzallik tanlovida,
Tovusoyning tengi yoʻq.
Uzoqqa tez chopishda,
Kiyikvoy misoli oʻq.
Oʻynab-kular jonzotlar,
Quvonch keksa-yoshida.
Toshbaqa ulkan Filni,
Koʻtaroldi toshida.
Hamma qoldi hayratda,
Tulki – mohir fokuschi.
Chaqqon harakat qilar,
Kenguru – zoʻr bokschi.
Muxlislar olqishladi,
Kurashga toʻldi maydon.
Toʻqayning polvonlarin,
Yengdi Ayiq pahlavon…
Xullas, zoʻr boʻldi bayram,
Gʻoliblar endi tayin.
Oʻtsa hamki oʻn soat,
Tugamas bitta oʻyin.
Suv ostida koʻp turmoq –
Hozir shu bahs mahali.
Begemot bilan Timsoh,
Koʻlning tagida hali.
Ayiq haqida sherlar
Farqim shu: men qo‘g‘irchoq,
Bolalarga o‘yinchoq!
Buzoq haqida sherlar
O‘rmondagi armiya (Jonzotlar haqida)Nazardan chetda qolmas,
Hech ne. Suvda-chi, dema.
«Hammasi nazoratda!»,
Nahang – «Suv osti kema».
Xushyor chegarachidir,
Dovyurak Jayra degan.
Yovga nayza urishda,
Uchiga chiqqan «mergan».
Maymunlar – kuchli juda,
Bari jasur va tanti.
Daraxtdan sakrar yerga,
Boʻlib «havo desanti».
«Taʼminot»da sichqon-u,
Asalchi ari ham bor.
Olmaxon tashir yongʻoq,
Yemishga toʻlar «ombor».
Yumronlar – «razvedkachi»,
Atrofni kuzatadi.
Qizilishton – «telegraf»,
«Signal»ni uzatadi.
Yovqur, tengsizdir ular,
Barchasi sara «jangchi».
Boʻrivoylar – «sanitar»,
Ayiqvoy – usta «tankchi».
«Maslahatchi» Tulkini,
Yengolmay yovlar garang.
«Harbiy xiyla»ga rosa,
Ekan ustasi farang…
Nomin aytsam birma-bir,
Yana qancha «piyoda».
Asrar ona Vatanin,
Dilda mehr ziyoda.
Mardlar safiga qoʻshil,
Bir chekkada turma-da.
«Maydon»da – Yoʻlbars, Qoplon,
Timsohlar – «pistirma»da…
Dono, adolatli Sher,
Bu qoʻshinga qoʻmondon.
Shu sababli yashnagay,
Zavol koʻrmasdan Oʻrmon!
Ona bola jonivorlar
Jirafaga
Dunyo kezib shahar, goh
Qishlog‘-u, cho‘l, tog‘daman.
Qulog‘ingga bir gapni
Aytolmasdan dog‘daman.
Mingoyoqqa
Butunlay xonavayron
Bo‘larman, endi bilsam:
Oyog‘ingga yetarli
Botinka sovg‘a qilsam.
Jirafaning bolasiga
Fe’ling juda ajoyib,
Hech kimga ranj eltmassan.
Qoqib qo‘yay yelkangga,
Bo‘ying o‘sib ketmasdan.
Mingoyoqning bolasiga
Bolalik zavqli paytdir,
Tinmay yugur, o‘ynay qol.
Zerikkanda oyog‘ing
Nechtaligin sanab ol.
Bo‘ri haqida sherlar
Bo‘rining dеgani Bo‘ri tush ko‘rsaSo’lak oqizib,
Yotibdi pishib.
Charchab tolibdi,
Uxlab qolibdi.
Ko’rsa bo’ri tush,
Ko’ngil emish xush.
Yam-yashil o’tloq,
Talay qo’zichoq.
Bo’pti xushchaqchaq.
Uyg’onib, biroq,
Cho’pon bobodan –
Yeganmish tayoq.
Bo’rilar shundan,
Uxlamas tunda…
Tulki haqida sherlar (Tulkining degani)
Tulkining so‘zi
Yerga urib nomimni,
Bulgʻamang siz shaʼnimni.
Chiranmasin hayvonlar,
Hech tulki boʻlolmaslar.
Qirqta hiylam boʻlsa ham,
Kelavermas doim qoʻl.
Dushmanga koʻrinmaslik –
Yashash uchun qulay yoʻl.
Tipratikan haqida sherlar (Oyim bilmasin)
Maymun haqida sherlarShunday ahil edik biz –
Birgalikda qilib ov.
Yo‘lolmagan biz tomon,
Hatto qonxo‘r, yirtqich yov.
Beminnat po‘stin deya,
Mo‘yimizni asrardik.
Aqlning balosidan,
O‘yimizni asrardik.
Bilmadim ne xayolda,
Fikr qildi odamzod –
Quvib ilm ortidan,
Bo‘ldi bizga etti yot!
Asli azal do‘stlikka,
Shundan raxna tashlangan.
Ustara kashf etilgach,
Begonalik boshlangan.
Mushuk haqida sherlar (Mushukning sartaroshi)
Qora mushukchaShunda qora mushukchani,
Quvmas daydi bolalar.
“Falokatning belgisi” deb,
Atamaydi xolalar.
Hamma uni ko‘rgan oni,
Deydi: “Buncha chiroylik!”.
Oyi, qora mushukchani,
Oppoq rangga bo‘yaylik.
Ohu haqida sherlar (Ohujon)
Muncha chiroyli o‘zing,
Ohujon.
Qop-qora shahlo ko‘zing,
Ohujon.
Yaqin borsam hurkasan,
Ohujon.
Sen nimadan qo‘rqasan,
Ohujon.
Bu yerlarda ovchi yo‘q,
Yo‘q xatar.
Biz holingdan doimo,
Boxabar.
To‘dang bilan sen yayrab,
O‘tlayver.
Qir-u adrda sakrab,
O‘ynayver.
Muncha chiroyli ko‘zing,
Ohujon.
Sahro suluvi o‘zing,
Ohujon.