Homiladorlikning erta bosqichlarida spazmlar deyarli koʻp uchraydi. Koʻpchilik ayollarda yengil spazmlar hech qanday xavotirga olib kelmaydi va qandaydir maxsus davosiz oʻzidan-oʻzi oʻtib ketadi. Biroq, baʼzida bachadon spazmlari homiladorlik asoratlarining belgisi boʻlishi mumkin va bunday holatda har doim terapevt-shifokorga, ginekologga yoki akusherga murojaat qilish lozim.
Avvallari homiladorlik paytida muammolari paydo boʻlgan ayollar boshqalardan koʻra koʻproq qaygʻurishi mumkin. Agar avvalgi homiladorlik paytida ularda homila tushishi yoki qandaydir asoratlar paydo boʻlgan boʻlsa, unda hattoki biroz «aksirish» ham bu safar ularning xavotirining predmeti boʻlishi mumkin. Biroq, har bir homiladorlik noyobligini unutmaslik kerak. Agar siz sogʻlom turmush tarzini kechirsangiz, stressga duchor boʻlmasangiz, muntazam ravishda shifokorga borib tursangiz, yaqin insonlaringizning koʻmagini rad etmasangiz sizning homiladorligingiz ijobiy dinamikada kechadi.
Homiladorlikning boshida spazmlar nima sabab bo’ladi?
Oʻsib borayotgan bolani sigʻdirish uchun bachadon choʻzilayotganda uni ushlab turadigan mushaklar va paylar ham choʻzilishni boshlaydi. Ayrim ayollar shu sababdan ogʻriq, zirqirash va noqulaylikni his qiladi, ayniqsa homiladorlikning birinchi trimestrida. Bachadonni qon bilan taʼminlab turuvchi tomirlar toʻlib ketadi, bu ogʻirlik va noqulaylik hissini yomonlashtirishi mumkin. Koʻpincha mushak spazmlari qorinning pastida, bir yoki ikki tomondan seziladi
Spazmlarning boshqa sababi- bu lyutein tana oʻsmasi deb tanish boʻlgan oʻsma, u tuxum hujayrasi yetilgan va uni urugʻlanishdan chiqarib yuborgan joyda paydo boʻlgan. Ushbu oʻsmaning muhim funksiyalaridan biri yoʻldosh shakllanishga ulgurishiga qadar embrion oziqlanishi uchun yetarli darajada progesteron ishlab chiqarish hisoblanadi.
Men surtiluvchi ajralmalarni sezdim. Bu nima uchun sodir boʻladi?
Ayollarda baʼzida spazmlar bilan hech qanday bogʻliq boʻlmagan surtiluvchi ajralmalar kuzatiladi. Bu narsa ushbu paytda embrion bachadon devoriga kirib borishi tufayli sodir boʻladi. Mana nima uchun odatda menstruatsiya keladigan payt bilan bir vaqtda qonsimon ajralmalar sodir boʻladi. Bunday ajralmalar implantatsion ajralmalar deb tanilgan. Agar qon ketishi moʻl boʻlmasa, ogʻriq bilan kuzatilmasa, u tezda oʻtib ketadi- taxminan bir kundan keyin.
Ayrim ayollarning bachadoni tom sohasida unchalik toʻgʻri boʻlmagan holatda joylashadi. Baʼzida shunday boʻladiki, oldinga egilgan boʻlishi va deyarli qovuqni tepasida joylashishi kerakligining oʻrniga bachadon bukilgan holatda boʻladi (orqaga bukiladi). Kattalashgani sari bachadon boshqa tomonga qaraganda koʻproq bir tomonga egiladi va bu paylar va nerv uchlariga qoʻshimcha bosimni hosil qiladi.
Spazmlar nimaga oʻxshaydi?
Menstruatsiyadagi tortuvchi ogʻriqqa oʻxshash kichik spazmlar bachadon qisqarib, tosda ogʻir, tortuvchi his paydo boʻlganida vujudga keladi. Baʼzida ushbu ogʻriq bir tomonda boshqa tomonga qaraganda koʻproq. Koʻpincha spazmlar siz vertikal holatda uzoq turganingizda yoki kunning oxirida paydo boʻladi. Agar qorindagi bosim toʻsatdan oshsa, masalan, aksa urganingizda, yoʻtalganingizda yoki kulganingizda, spazmlar kuchayib ketadi.
Ayollar shu kabi spazmlarni turlicha taʼriflaydi. Masalan, oʻtkir, sanchuvchi, oʻtmas, ogʻir yoki «shunchaki asabga teguvchi» spazmlar- sizning hislaringizni shu kabi atamalar bilan taʼriflash mumkin.
Ayrim amaliyotchi shifokorlarning taʼkidlashicha, shu kabi spazmlar homiladorlikning erta muddatlarida bachadon oʻsishini bildirishi mumkin ekan. Birinchi trimestr davomida bola sekin oʻsishiga qaramasdan, kichik tos sohasidagi qon taʼminoti va gormonal oʻzgarishlar ahamiyatli xarakterga ega.
Organizmda katta oʻzgarishlar sodir boʻladi, ular aynan shu payti sodir boʻlishi uchun emas, balki ular boʻlajak davrga tayyorlanish uchun zarur boʻlganidandir. Agar homiladorlik boʻlmasa bachadon deyarli kichik oʻlchamlarda boʻladi. U mushak tolalaridan iborat, ular birlamchi oʻlchamlaridan ancha yuqori oʻlchamlarga erishib, kengayishi va choʻzilishi mumkin. Shu kabi oʻzgarishlardan keyin biroz noqulaylik va spazmlar hissi albatta boʻladi.
Shu tarzda yengillikka erishib boʻlmasligiga qaramasdan, sababini tushunish va bu narsa qandaydir aniqlik olib kelishini anglash spazmlarni yengishda yordam beradi.
Qachon tekshirtirish kerak?
Agar sizda xavotir, shubha boʻlsa yoki shunchaki ishonch hosil qilish kerak boʻlsa
Agar sizda toʻxtamaydigan va kuchayib boruvchi vaginal qon ketishlar yoki qonsimon ajralmalar kelayotgan boʻlsa
Agar sizda qorin sohasida yoki yelka boʻgʻimlarida oʻtkir, kuchli ogʻriqlar paydo boʻlsa
Agar tana haroratingiz oshsa yoki oʻzingizni yomon his qilsangiz
Agar sizda siyishda muammolar vujudga kelgan boʻlsa. Sizda hojatga borish istagi paydo boʻladi, lekin jarayonni boshlash va tugatishda muammo vujudga keladi.
Agar homiladorlik simptomlari yanada yorqinroq namoyish boʻlsa
Xavotir nima?
Spazmlar mutlaq meʼyordagi simptomatika boʻlishiga qaramasdan, ular shuningdek, homila tushishining erta belgisi boʻlishi mumkin. Afsuski, homila tushishini bartaraf etish uchun qoʻllanadigan narsalar kam. Hisoblarga koʻra, homiladorlikning har toʻrtdan biri homila tushishi bilan yakunlanar ekan; koʻpgina holatlarda xromosoma buzilishi yoki bachadon shilliq qavatiga kirib boruvchi embrion muammolari tufayli.
Ayrim holatlarda spazmlar urugʻlangan tuxum hujayrasi bachadonda mahkamlanmasdan, buning oʻrniga tos sohasiga implantlanishining belgisi boʻlishi mumkin ekan. Koʻpincha bu narsa bachadon trubalaridan birida sodir boʻladi. Mazkur holat bachadondan tashqari homiladorlik deb ataladi. Fallop trubalar kichkina organ boʻlib, ularning kengligi faqat mikroskopik tuxum hujayrasini oʻtishiga mos kelishi tufayli ular bachadon kabi kengayishga qodir emas.
Bachadondan tashqari homiladorlik
Bachadondan tashqari homiladorlik oʻzi bilan shoshilinch tibbiy yordamni talab qiluvchi va oʻlimga olib kelishi mumkin boʻlgan favqulodda holatni aks ettiradi. Embrionni saqlab qolishning iloji yoʻq va uni bachadon trubasining butun qismi yoki bir qismi bilan olib tashlashga toʻgʻri keladi. Baʼzida truba jarrohlikni oʻtkazishdan oldin yorilib ketishi mumkin. Bu shok holati, qon ketishi va infeksiya koʻrinishidagi qoʻshimcha asoratlarga olib keladi.
Bitta yoki ikkala bachadon trubasida jarrohlikni boshidan kechirgan ayollarda keyinchalik homilador boʻlishda muammolar paydo boʻlishi mumkin. Jarrohlik aralashuvining asosiy vazifasi onaning salomatligini xavf ostiga qoʻymasdan bachadon trubasini sogʻligʻini va oʻtkazish qobiliyatini imkon qadar saqlab qolish hisoblanadi. Aynan shuning uchun bachadondan tashqari homiladorlikka shubha boʻlganida erta malakali yordam va eʼtibor muhim sanaladi.
Bachadondan tashqari homiladorlikning simptomlari
Qorindagi oʻtkir ogʻriq yoki pasaymaydigan ogʻriqlik
Vaginal qon ketishi yoki qonsimon ajralmalar
Qorin qappayib qolishi, shishib qolishi
Yelkalardagi ogʻriq yoki qopqoqqa oʻtuvchi ogʻriq qorin boʻshligʻida yoki diafragma ostida qon toʻplanishidan dalolat berishi mumkin
Beldiga ogʻriq
Bosh aylanishi, holsizlik yoki hushdan ketish hissi
Spazmlar yana nima sabab bo’lishi mumkin?
Appenditsit
Oʻt pufagida toshlar yoki infeksiya
Jigʻildon qaynashi yoki oshqozon hazm qilmasligi Epigastriyadagi davomiylik ogʻriq yurak muammolarining belgisi yoki homiladorlikning kechroq muddatlarida toksemiyaning belgisi boʻlishi mumkin
Siydik chiqarish yoʻllari infeksiyasi yoki buyraklar infeksiyasi
Pankreatit
Ichak tutilishi
Qorin shishishi tufayli ogʻriq
Dumaloq paylardagi ogʻriq. Odatda u qorin sohasining yon tomonlarida seziladi va qisqa muddatli va oʻtkir xarakterga ega
Jinsiy aloqa va orgazm kichik tosdagi venalar qonga toʻlib, ogʻriqli boʻlib qolishiga olib kelishi mumkin. Orgazm uzoq boʻlmagan davrga bachadon qisqarishiga olib keladi, bu biroz noqulaylikni keltirishi mumkin.
Qachon to’xtaydi?
Odatda yengillik keladi, chunki bachadon kattalashadi va eng yaxshi tarzda tos suyaklari bilan ushlanib turadi. Oʻshangacha pay va mushaklar bachadon vaznini koʻtara olishi kerak va har qanday mushaklar kabi ular ogʻrishi va charchashi mumkin
Tugʻruqning taxminiy sanasini bilish va uni spazmlar boshlangan sana bilan taqqoslash foydali boʻlishi mumkin. Bu homiladorlikning erta muddatlarida spazmlar paydo boʻlishining ayrim sabablarini tushuntirib berishi mumkin.
Spazmlarni yengillashtirish uchun nima qilish mumkin?