Shoislom Mahmudovich Shomuhamedov
Tavallud topgan sana:
16 aprel 1921 yil
Tug'ilgan joy:O‘zbekiston
Yo'nalishlar: Adabiyotshunoslar, Tarjimonlar, Yozuvchilar, Shoirlar
Tarjimai hol
Shoislom Mahmudovich Shomuhamedov — sovet va o‘zbek sharqshunosi, filologiya fanlari doktori, professor, shoir va yozuvchi. O‘zbekistonning eng mashxur sharqshunoslaridan va eronlik olimlaridan biri, O‘zbekistondagi Eron maktablarining eng yorqin vakillaridan sanalib, eron tilini o‘rganish bo‘yicha o‘zbek tilidagi darsliklar va kitoblarning muallifi sifatida tanilgan.
1921-yil 16aprelda Toshkent shahrida tug‘ilgan. 1941—1942-yillarda Ikkinchi jahon urushida sovet qo‘shinlari safida turib dushmanga qarshi kurashdi. 1952-yilda O‘rta Osiyo davlat universiteti sharqshunoslik fakultetini (hozirgi O‘zbekiston Milliy universiteti) tamomlagan. Universitetni muvaffaqiyatli tugatgach, shu dargohda o‘qituvchi bo‘lib ishladi, keyin 1958—1960-yillarda dotsent, 1960—1972-yillarda Sharqshunoslik fakultetini dekani, so‘ng 1966—1972-yillarda universitet kutubxonasining xorijiy sharq adabiyoti boshqaruvchisi, 1972—1985-yillarda ilmiy ishlar bo‘yicha prorektor, 1985-yil esa professor ilmiy darajasini olishga muvaffaq bo‘ldi.
Fors tili va sharqshunoslik bo‘yicha ko‘plab maqola va monografiyalar muallifi sanaladi. U fors tilida fors va Eron adabiyoti, Eron madaniyati bir qancha ilmiy ishlar va tadqiqotlar va darsliklar muallifi. Bundan tashqari shu mavzu bo‘yicha 90 ga yaqin kitoblar muallifi.
Olim fors tilidagi bir qator she’riy va nasriy asarlarni o‘zbek tiliga tarjima qilgan, shular qatorida mashhur fors-tojik mumtoz adabiyotlarini ham. Yana uning ko‘zga ko‘ringan ishlaridan biri Firdavsiy “Shohnoma” asarini o‘zbek tiliga tarjima qilgan. Tarjimadan tashqari Shomahmudov tojik, turkman, ozarbayjon, arab va hind tillaridan o‘zbek tiliga tarjima qildi.
U shoir va yozuvchi bo‘lish bilan bir qatorda falsafa, sotsiologiya, fan va madaniyat bo‘yicha bir qator nazmiy va nasriy asarlar muallifi. 1973-yilda Firdavsiy nomidagi xalqaro mukofot laureati bo‘ldi. 1998-yilda O‘zbekiston Respublikasi Davlat mukofotiga sazovor bo‘lgan va “El-yurt hurmati” ordeni bilan taqdirlangan.
