Uning munis chehrasi ko‘z oldimga kelganda, o‘zimni aybdor his qila boshlayman. Qanchalar yosh, sodda edi u. Men qanchalik sevardim uni. Shunchalar sevardimki, shamolni ham ravo ko‘rmasdim. Ko‘zlari yoshlanishini, ko‘ngli qayg‘u nimaligini bilishini istamasdim. Lablarida hamisha tabassum bo‘lishini xohlardim. Ammo u negadir doim g‘amgin yurardi. Ko‘zlari ma’yus boqardi menga. Nega bunchalik tushkun yurishi sababini tushunolmasdim. Sababini so‘raganimda, mahzun jilmayish bilan kifoyalanardi, dardini aytishni istamasdi sira. Qanchalik qistamay, tayinli javob ololmasdim. Bundan ko‘p siqilardim, lekin unga qattiq gapirolmasdim.
Bir kuni uning kasalxonada yotganidan xabar topdim-u, ko‘nglim yomon xijil bo‘ldi. Yomon hodisa yuz beradigandek yuragimga g‘ulg‘ula tushdi. Imkon topishim bilan kasalxonaga yugurib bordim. Uning ahvoli og‘ir ekan. Doktorlardan so‘rab-surishtirib jigar tsirroziga yo‘liqqanini bildim. Anchadan beri og‘riyotgan ekan. Shuning uchun tez-tez davolanib turarkan. Lekin bu davolanishlar samarali emas ekan…
Palataga kirganimda, rangi-ro‘yi bir ahvolda yotganini ko‘rib, yig‘lab yuborishdan o‘zimni zo‘rg‘a tiydim. Meni ko‘rishi bilan o‘rnidan turishga chog‘landi.
— Yotaver, yotaver… — yoniga cho‘kkalab, sochlarini silarkanman, nima deyarimni bilmasdim.
— Nimaga xafasiz? — so‘radi u quvnoq ohangda gapirishga urinib.
— Menga ishonmaganing uchun… Nega shu paytgacha aytmaganding? — men undan chindan ham xafa edim.
— Sizga ishonmaganim uchunmas, xafa qilishni istamaganim uchun aytmagandim… — uning ovozi juda past eshitildi. Ko‘zlaridan duvillab yosh quyildi. — Meni kechiring…
— Kechirim so‘rama, — o‘zim ham yig‘lab yuborishga tayyor edim. Lekin uning yonida kuchliroq bo‘lishim kerakligini tushunardim. — Seni tushunib turibman. Shuni deb tushkunlikka tushishing yaxshimas. Menga avvalroq aytishing kerak edi…
— Foydasi yo‘q… — u ayanchli iljaydi. — Avvalroq aytganimda ham, hech nima o‘zgarmasdi. Buni hech kim o‘zgartirolmaydi.
— Hamma dardning davosi bor…
— Ajalning davosi yo‘q…
— Bo‘lmag‘ur gaplarni qo‘y! — baqirib yubordim o‘zimni tutolmay. — Nega hozirdan bunchalik tushkunlikka tushib qolding?! Aytyapman-ku, hamma dardning davosi bo‘ladi. Faqat astoydil harakat qilish kerak…
— Oyim bilan adam ko‘p harakat qilishdi… — uning ko‘z yoshlari tingan, ammo ko‘zlari juda-juda qayg‘uli edi. — Natija bo‘lmadi shu paytgacha. Qancha tabiblarga olib borishdi, davolatishdi… Ahvolim yaxshilangandek bo‘ladi-yu, yana…
— Iltimos, unday dema, — uning gaplariga ishonishni, haqiqatni tan olishni istamasdim. — Hali ko‘p yashaysan, bunga ishonchim komil. Faqat umidingni uzmasliging kerak. Dardni bergan Alloh davosini ham beradi.
— Koshkiydi… — u yana boyagidek mahzun kulib qo‘ydi.
Shu ma’yus tabassumi yuragimni yomon o‘rtab yubordi. Hoziroq undan ajralib qoladigandek qo‘rqib ketdim. Tanishganimizdan beri ilk bor jur’at qilib uning lablaridan o‘pdim. U qarshilik qilmadi…
O‘shanda bu bo‘sa birinchisi va oxirgisi bo‘lib qolishini o‘ylamagandim…
Uning ahvoli yaxshilanganday bo‘ldi. Lekin bu holat uzoqqa cho‘zilmadi. Bir haftadan so‘ng yana kasalxonaga yotqizishdi. Bu safar o‘zim ham umidsizlikka tushdim. Uning ahvoli juda og‘ir edi. Erta-indin o‘lishiga shubha qilmasdi. Gap-so‘zlaridan ham umidsizlik hidi kelardi. Eng yomoni, men unga qanday dalda berishni, nima deb umidlantirishni bilmasdim. Hamisha burro tilim taskin bera oladigan so‘z topishga kelganda ojizlik qilardi…
Yana ikki hafta o‘tdi. Uning ahvoli yaxshilanmadi. Kundan-kun so‘lib boraverdi. Buni ko‘rish menga og‘ir edi. Qo‘limdan hech nima kelmasligini o‘ylab, ich-etimni yerdim. Ammo…
Uning o‘lganini eshitganimda, dunyo ko‘zimga qorong‘i ko‘rinib ketdi. Yashagim kelmay qoldi. O‘sha paytda o‘lishga ham tayyor edim. Usiz yashay olishimga ishonmasdim…
Yillar o‘tdi. Ayriliq azobi hozir o‘sha kungiday emas, ammo uni eslaganimda, o‘zimni aybdorday sezaman. Uning o‘limida mening ham aybim borday tuyiladi…
